Powiat radomszczański

Powiat radomszczański
	powiat
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
TERC	1012
Siedziba	Radomsko
Starosta	Łukasz Więcek
Powierzchnia	1442,78 km²
Populacja (31.12.2020); • liczba ludności	; 111 696
• gęstość	78,1 os./km²
Urbanizacja	46,95%
Tablice rejestracyjne	ERA
	Adres urzędu:ul. Leszka Czarnego 22; 97-500 Radomsko
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejskich	1
Liczba gmin miejsko-wiejskich	2
Liczba gmin wiejskich	11
	Położenie na mapie województwa;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Powiat radomszczański (daw. powiat radomski^[2], powiat noworadomski^[3], powiat radomskowski^[4]) — powiat w Polsce (województwo łódzkie), reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej^[5] (uprzednio zniesiony w 1975). Jego siedzibą jest miasto Radomsko.

Według danych z 31 grudnia 2019 roku^[6] powiat zamieszkiwały 112 644 osoby. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 112 225 osób^[7].

Geografia

Położenie i obszar

Powiat radomszczański ma obszar 1442,78 km².

Podział administracyjny

W skład powiatu wchodzą:

gminy miejskie: Radomsko
gminy miejsko-wiejskie: Kamieńsk, Przedbórz
gminy wiejskie: Dobryszyce, Gidle, Gomunice, Kobiele Wielkie, Kodrąb, Lgota Wielka, Ładzice, Masłowice, Radomsko, Wielgomłyny, Żytno
miasta: Radomsko, Kamieńsk, Przedbórz

Powiat radomszczański graniczy z czterema powiatami województwa łódzkiego: pajęczańskim, bełchatowskim, piotrkowskim i opoczyńskim, z dwoma powiatami województwa świętokrzyskiego: koneckim i włoszczowskim oraz z jednym powiatem województwa śląskiego: częstochowskim.

Demografia

Liczba ludności (dane z 31 grudnia 2008):

	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
	osób	%	osób	%	osób	%
Ogółem	112 814	100	57 425	50,90	55 389	49,10
Miasto	49 487	43,87	25 872	22,93	23 615	20,93
Wieś	63 327	56,13	31 553	27,97	31 774	28,16

Piramida wieku mieszkańców powiatu radomszczańskiego w 2014 roku^[8].

Turystyka

Główne atrakcje turystyczne to Przedborski Park Krajobrazowy i rzeka Pilica oraz zabytki kultury, głównie w Radomsku, Przedborzu, Gidlach, Pławnie, Żytnie, Wielgomłynach, Dmeninie, Gorzędowie, w Lgocie Wielkiej, Strzałkowie, Kodrębie. Niedośpielinie oraz Góra Chełmo. Spośród wydarzeń kulturalnych największą uwagę skupiają te organizowane w Radomsku, Przedborzu i Górach Mokrych (Festiwal Marii Konopnickiej)^[9]. We wsi Ozga prowadzi działalność Ośrodek Sportu i Rekreacji Góra Kamieńsk z zimowym ośrodkiem narciarskim i letnim parkiem rozrywki. W okolicy znajdują się trzy kilkunastokilometrowe trasy rowerowe^[10].

Przypisy

↑ Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .
↑ Postanowienie z 20 kwietnia (2 maja) 1867, ogłoszone 8 (20) lipca 1867 (Dziennik Praw, rok 1867, tom 67 nr 1, str. 47)
↑ Skorowidz Królestwa Polskiego czyli Spis alfabetyczny miast, wsi, folwarków, kolonii i wszystkich nomenklatur w guberniach Królestwa Polskiego, z wykazaniem: gubernii, powiatu, gminy, parafii, sądu pokoju lub gminnego, oraz najbliższej stacyi pocztowej, wraz z oddzielnym spisem gmin podług najświeższej ich liczby i nazwy ułożony, wykazujący: odległość każdej danej gminy od miasta powiatowego i sądu swojego gminnego; czy i jakie znajdują się w gminie zakłady fabryczne lub przemysłowe, szkoły itp. oraz ludność każdej gminy, obejmujący także podział sądownictwa krajowego świeżo urządzonego. T. 2
↑ Np. Dz.U. z 1929 r. nr 20, poz. 189
↑ Dz.U. z 1998 r. nr 103, poz. 652
↑ l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .
↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .
↑ Powiat radomszczański w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ Skoczylas Michał M. Historia medycyny a potencjał turystyczny Nadpilicza Środkowego. W: red. Magowska Anita, Pękacka-Falkowska Katarzyna, Owecki Michał. Wybrane problemy historii medycyny. W kręgu epistemologii i praktyki. Poznań: Wydawnictwo Kontekst, 2020, s. 53-75. ISBN 978-83-65275-95-0, treść on-line
↑ OSiR Góra Kamieńsk

[1] Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .

[2] Postanowienie z 20 kwietnia (2 maja) 1867, ogłoszone 8 (20) lipca 1867 (Dziennik Praw, rok 1867, tom 67 nr 1, str. 47)

[3] Skorowidz Królestwa Polskiego czyli Spis alfabetyczny miast, wsi, folwarków, kolonii i wszystkich nomenklatur w guberniach Królestwa Polskiego, z wykazaniem: gubernii, powiatu, gminy, parafii, sądu pokoju lub gminnego, oraz najbliższej stacyi pocztowej, wraz z oddzielnym spisem gmin podług najświeższej ich liczby i nazwy ułożony, wykazujący: odległość każdej danej gminy od miasta powiatowego i sądu swojego gminnego; czy i jakie znajdują się w gminie zakłady fabryczne lub przemysłowe, szkoły itp. oraz ludność każdej gminy, obejmujący także podział sądownictwa krajowego świeżo urządzonego. T. 2

[4] Np. Dz.U. z 1929 r. nr 20, poz. 189

[5] Dz.U. z 1998 r. nr 103, poz. 652

[6] , Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .

[7] GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .

[populacja2016-8] Powiat radomszczański w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[9] Skoczylas Michał M. Historia medycyny a potencjał turystyczny Nadpilicza Środkowego. W: red. Magowska Anita, Pękacka-Falkowska Katarzyna, Owecki Michał. Wybrane problemy historii medycyny. W kręgu epistemologii i praktyki. Poznań: Wydawnictwo Kontekst, 2020, s. 53-75. ISBN 978-83-65275-95-0, treść on-line

[10] OSiR Góra Kamieńsk

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Miasta na prawach powiatu	Łódź (siedziba) Piotrków Trybunalski Skierniewice
Powiaty	bełchatowski brzeziński kutnowski łaski łęczycki łowicki łódzki wschodni opoczyński pabianicki pajęczański piotrkowski poddębicki radomszczański rawski sieradzki skierniewicki tomaszowski wieluński wieruszowski zduńskowolski zgierski
Inne zagadnienia	Podział administracyjny Herb Flaga

Miasta	Kamieńsk Przedbórz Radomsko
Gminy miejskie	Radomsko
Gminy miejsko-wiejskie	Kamieńsk Przedbórz
Gminy wiejskie	Dobryszyce Gidle Gomunice Kobiele Wielkie Kodrąb Lgota Wielka Ładzice Masłowice Radomsko Wielgomłyny Żytno

Przynależność wojewódzka	gubernia piotrkowska (1867–1915) woj. łódzkie (1919–39) woj. łódzkie (1945–75)
Miasta	Brzeźnica (do 1870) Koniecpol (do 1870 i 1927–59 →) Pajęczno (do 1870) Pławno (do 1870) Radomsko*
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–75)	Borowno (do 1868) Borzykowa (do 1868) Brudzice (do 1954) Brzeźnica (1877–1954) Dąbrowa Zielona Dmenin (1868–1954) Dobryszyce Dworszowice (do 1877) Dziepułć (do 1868) Garnek (do 1954) Gidle Gomunice (od 1973) Gosławice (do 1954) Kłomnice (od 1948) Kobiele (Wielkie) Kodrąb (od 1973) Konary (do 1953) Koniecpol (do 1954) Kruszyna Lgota Wielka (od 1973) Ładzice (od 1953) Maluszyn (do 1954) Masłowice Pajęczno (do 1954) Pławno (1927–54) Prusicko (do 1874) Przerąb (do 1954) Radomsk(o) (1867-1914, 1919-54 i od 1973) Radziechowice (do 1953) Rudniki (1916-19) Rząśnia (do 1954) Rzeki (do 1947) Stobiecko Miejskie (1914-19) Sulmierzyce (do 1954) Smotryszów (do 1868) Wielgomłyny Zamoście (do 1954) Zawada (1953–54) Żytno
Gromady (1954–72)	Bartodzieje Bankowe (1954–61) Bąkowa Góra (1954–72) Biała (1954–55 →) Bogumiłowice (1954–55 →) Borowno (1954–57 →) Borzykowa (1954–72) Brudzice (1954–59) Brzeźnica Nowa (1954–55 →) Chorzenice (1954–55 →) Chrzanowice (1954–68) Cielętniki (1954–68) Ciężkowice (1954–61) Dąbrowa Zielona (1954–72) Dmenin (1954–72) Dobryszyce (1954–72) Dubidze (1954–55 →) Dworszowice Pakoszowe (1954–55 →) Gajęcice (1954–55 →) Garnek (1954–72) Gidle (1954–72) Gomunice (1954–72) Gosławice (1954–72) Huta Drewniana (1954–59) Jedlno Poduchowne (1954–72) Kietlin (1954–61) Kłomnice (1954–72) Kobiele Wielkie (1954–72) Kodrąb (1954–72) Koniecpol (1959 →) Koniecpol Stary (1954–58) Konstantynów (1954–55 →) Kraszewice (1954–68) Kruszyna (1954–72) Krzemieniewice (1954–61) Krzętów (1954–59) Lgota Wielka (1954–72) Ładzice (1954–72) Łęg (1954–57) Łysiny (1954–58) Makowiska (1954–55 →) Maluszyn (1954–72) Masłowice (1954–72) Okołowice (1954–58) Orzechów (1954–58) Pacierzów (1954–57) Pajęczno (1954–55 →) Piaski (1954–57) Pławno (1954–72) Płoszów (1954–61) Prusicko (1954–55 →) Przerąb (1954–72) Radomsko (1961–72) Rząśnia (1954–55 →) Rzejowice (1954–72) Rzerzęczyca / Rzerzęczyce (1954–72) Silnica (1954–58) Silniczka (1954–58) Skrzydlów (1954–61) Soborzyce (1954–68) Sokola Góra (1954–68) Stobiecko Miejskie (1954–61) Stróża (1954–55 →) Strzałków (1954–72) Sulmierzyce (1954–55 →) Teklinów (1954–72) Wielgomłyny (1954–72) Wiewiec (1954–55 →) Wistka (1954–55 →) Witkowice (1954–61) Włynice (1954–57) Wola Blakowa (1954–59) Wólka Prusicka (1954–55 →) Zagórze (1954–68) Zakrzówek (1954–72) Zamoście (1954–55 →) Zawada (1954–72) Żytno (1954–72)
Legenda	do 1922 Nowo–Radomsk